Malarze, piosenkarze, aktorzy czy rzeźbiarze bardzo często przyznają, że wszystko, co tworzą, odzwierciedla ich emocje i przeżycia. Poprzez sztukę wyrażają siebie i dają upust swoim uczuciom. Pomaga im to w osiąganiu słynnego katharsis. Nie musisz być artystką, by również odkryć terapeutyczne działanie rzemiosła. Czym jest arteterapia i jak działa?
Co oznacza termin arteterapia?
Arteterapia to forma psychoterapii, a czasami także rozwoju osobistego, która wykorzystuje procesy twórcze. Malowanie, rzeźbienie czy rysowanie stają się środkami komunikacji i wyrażania swoich odczuć. Nazwa zjawiska pochodzi od połączenia łacińskiego słowa artis (sztuka) z greckim terminem therapeia (opieka, leczenie).
Pierwsze wzmianki o terapii poprzez sztukę pochodzą z XX wieku. Pojawiły się mniej więcej w tym samym czasie, zarówno w Stanach Zjednoczonych, gdzie nurt ten jest dziś dość popularny, jak i w Wielkiej Brytanii. Korzyści płynące z arteterapii dostrzegli i artyści, i psychoterapeuci, którzy zaczęli stosować leczenie sztuką u swoich pacjentów.
Jak terapia sztuką wpływa na człowieka?
Na czym polega lecznicza moc sztuki? Arteterapię wykorzystuje się w wielu różnorodnych sytuacjach. Pomaga ona w walce z takimi problemami jak:
- uzależnienia;
- depresja;
- lęki;
- żałoba;
- traumy;
- niepełnosprawność
Terapia sztuką polega na tym, że pacjent podczas sesji tworzy prace plastyczne czy inne dzieła, które pozwalają mu przekazać psychoterapeucie swoje emocje. Zajęcia są mocno ukierunkowane na konkretną osobę i jej potrzeby, a także głęboką analizę tego, co przekazuje ona za pomocą twórczości (malunków i kompozycji).
Dzięki temu pacjent może poradzić sobie nie tylko z zaburzeniami lękowymi, ale także wzmocnić samoocenę, poprawić umiejętność komunikacji czy pozbyć się stresu i napięcia w ciele. Za sprawą wyrażania siebie przy pomocy sztuk plastycznych da się przepracowywać traumy i lepiej poznawać swoją osobę. Jest to dobry sposób na poprawę poczucia własnej wartości.
Terapia przez sztukę sprawdza się zarówno w psychoterapii indywidualnej, jak i grupowej. Bardzo często stosuje się ją u dzieci i młodzieży przebywających w ośrodkach wychowawczych, szpitalach czy domach dziecka. Taka forma terapii jest szczególnie atrakcyjna dla osób, które mają trudności z komunikacją werbalną. Pozwala im bardziej się otworzyć.
Techniki terapeutyczne w ramach arteterapii
Arteterapia pozwala na wykorzystywanie różnych technik artystycznych. Należą do nich m.in.: taniec, śpiew, rzeźba, malarstwo czy rysunek. Bardzo ważne jest to, że pacjenci nie muszą mieć np. zdolności plastycznych, by uczestniczyć w zajęciach. Nie liczy się to, aby dzieła były jak najpiękniejsze, lecz fakt, by pomagały się uzewnętrznić.
Terapeuta musi zbudować wspierającą relację z uczestnikiem zajęć i wspomagać jego akt tworzenia. Pomaga on pacjentom zrozumieć, że powstające grafiki czy inne dzieła mają charakter personalny i są wyrazem emocji. W ten sposób specjalista pozyskuje informacje na temat traum czy lęków konkretnej osoby, a ta wcale nie musi o nich bezpośrednio opowiadać. Takie wyrażanie siebie może być dla niektórych łatwiejsze, a dla innych trudniejsze.
Gotowe dzieła podlegają interpretacji, lecz rozmawia się o nich głębiej dopiero po rozładowaniu frustracji, która zaistniała podczas procesu twórczego. Metoda bezpiecznego wyrażania emocji poprzez sztukę na każdego może działać inaczej. Wszystko zależy od problemu, z jakim pacjent się zmaga. Jeśli interesuje Cię taka forma terapii, warto spróbować. To dobra technika na podniesienie samooceny czy odzyskanie równowagi życiowej.
