Zazwyczaj dopiero jesienna aura za oknem przypomina o konieczności wzmacniania odporności, a przecież jest ona ważna przez cały rok. Niemniej każdy moment jest dobry do tego, żeby zadbać o siebie i swój układ immunologiczny. Jak to zrobić? Zacząć od poznania faktów i mitów na temat budowania odporności, w czym pomoże dr hab. inż. Dariusz Włodarek – dietetyk i żywieniowiec, Kierownik Zakładu Dietetyki Instytutu Nauk o Żywieniu Człowieka Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.
Odporność to strażnik naszego organizmu, którego głównym zadaniem jest zwalczanie infekcji. Jest kilka prostych sposobów, aby ją wzmocnić, jednak dr hab. inż. Dariusz Włodarek – dietetyk i żywieniowiec, Kierownik Zakładu Dietetyki Instytutu Nauk o Żywieniu Człowieka Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie podkreśla, że ważna jest systematyczność – Jeśli w okresie jesienno-zimowym podejmujemy pierwsze kroki do wzmocnienia odporności, warto utrzymać ten kierunek na dłużej. Nasz układ immunologiczny potrzebuje czasu, żeby efektywnie zwalczać różnego rodzaju drobnoustroje. Wielokrotnie też zdarza się, że „przygotowujemy” się na jesień zdecydowanie za późno – nie da się wzmocnić odporności w ciągu kilku tygodni, to mit. Regularne dbanie o układ immunologiczny pozwala unikać takich sytuacji. Ekspert wyjaśnia też inne, popularne przekonania:
Aktywność fizyczna wpływa na układ odpornościowy – FAKT
Aktywność fizyczna ma działanie immunomodulujące. Oddziałuje na układ odpornościowy, jednak wpływ ten jest modulowany przez czas trwania wysiłku i temperaturę otoczenia. Regularny wysiłek o umiarkowanym charakterze będzie miał raczej działanie korzystne, gdyż w jego trakcie wytwarzane są w organizmie związki, które generalnie wspomagają jego funkcję. Jednak bardzo duży wysiłek fizyczne jest czynnikiem stresogennym i może wpływać niekorzystnie.
Wiek nie wpływa na odporność – MIT
Z wiekiem dochodzi do stopniowego pogorszenia mechanizmów odpornościowych. Naraża to osoby starsze na cięższy przebieg zakażeń. Dodatkowo niekorzystnie oddziałuje stres, mała aktywność fizyczna oraz wysokotłuszczowa dieta i niedobory poszczególnych składników pokarmowych (białka, witamin i składników mineralnych). Z tego powodu tak ważne jest zadbanie o regularną aktywność fizyczną osób starszych oraz dobrze zbilansowaną dietę, zawierającą produkty o dużej gęstości odżywczej, w tym warzywa i owoce. Warto pamiętać, że soki owocowe i warzywne zawierają związki bioaktywne, które znajdują się w surowcu, z którego powstają, i przez to stają się wartościowych składnikiem diety osób starszych.
Stres obniża odporność – FAKT
Stres wpływa istotnie na układ odpornościowy. Czynniki psychiczne, takie jak depresja, frustracja czy strach są czynnikami stresowymi. Wpływają one na zaburzenie funkcjonowania układu hormonalnego, nerwowego i immunologicznego. Zwłaszcza silny i przewlekły stres może istotnie pogarszać odporność organizmu.
Odporność zależy wyłącznie od genów – MIT
Chociaż geny mają bardzo istotne znaczenie dla funkcjonowania układu opornościowego, to istnieje szereg czynników środowiskowych, które w sposób istotny wpływają na jego funkcję. Są to prawidłowa dieta, regularna umiarkowana aktywność fizyczna oraz dbanie o dobre samopoczucie.
Prawidłowa dieta ma znaczenie dla utrzymania dobrej odporności – FAKT
Zbilansowana dieta, bogata w związki bioaktywne, jest kluczowa dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego. Istotne jest dostarczenie w odpowiedniej ilości i proporcji wszystkich niezbędnych mikroskładników diety oraz substancji bioaktywnych, oddziałujących korzystnie na organizm człowieka. Prawidłowa dieta, obok aktywności fizycznej, wpływa także na masę ciała, a nadwaga bądź niedowaga mogą osłabiać układ odpornościowy. Dlatego też należy w codziennej diecie spożywać odpowiednią ilość warzyw i owoców (minimum 400 g), można sięgać również po soki, które dostarczają witamin, składników mineralnych oraz szeregu bioaktywnych związków tak samo, jak owoce i warzywa, z których powstają.
