Owoce i warzywa to bogate źródło witamin i substancji mineralnych, dlatego należy spożywać je do każdego posiłku i pamiętać o nich bez względu na porę roku. Warto sięgać zwłaszcza po owoce i warzywa, które są w sezonie, bowiem właśnie wtedy są one najbardziej bogate w substancje odżywcze. Sprawdź, po które z nich najlepiej sięgać jesienią i zimą.
Kalendarz warzyw i owoców
Brukselka – jest pełna dobroczynnych składników. Zawiera dużo błonnika oraz białka, dlatego m.in. poleca się ją wegetarianom. Powstała ze skrzyżowania jarmużu z kapustą głowiastą, a jej jadalna część wygląda jak malutka kapusta. Rośnie na wysokich łodygach, po ok. 80 sztuk na każdej. Brukselka jest także bogata w potas, który pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego, mięśni, a także pomaga w utrzymaniu prawidłowego ciśnienia krwi.
Burak – to popularne w Polsce warzywo korzeniowe, które ma wiele zastosowań kulinarnych. Surowego buraka wykorzystuje się do tłoczenia soku, którego spożywanie zgodnie z doniesieniami naukowymi zwiększa wydolność organizmu i działa krwiotwórczo. Burak od starożytności ceniony jest za swoje właściwości zdrowotne, obecnie coraz większym uznaniem cieszą się buraki kiszone w postaci zakwasu stanowiące naturalny probiotyk. Burak podobnie jak brukselka charakteryzuje się wysoka zawartością potasu, a dodatkowo jest źródłem folianów.
Jabłko – jeden z najbardziej popularnych owoców uprawianych w naszym kraju od wielu lat. Jabłka są spożywane najczęściej w postaci świeżej lub przetworów – głównie soków. Jabłka, tak samo jak soki z nich pochodzące są ogólnodostępnym źródłem polifenoli. Dlatego warto sięgać po nie codziennie. Już jedna szklanka (200 ml) soku jabłkowego zapewnia pomiędzy 50 a 100 mg polifenoli. Jabłka są również źródłem pektyn – dobroczynnego, rozpuszczalnego błonnika pokarmowego, mającego korzystny wpływ na jelitową florę bakteryjną.
Jarmuż – to jedno z najzdrowszych warzyw z rodziny kapustnych. Choć znany w Polsce od lat, dopiero od niedawna zyskuje popularność jako składnik sałatek, zup i baza koktajli. Jarmuż ma niską wartość energetyczną oraz wysoką gęstość odżywczą. Jest źródłem błonnika oraz bogaty jest w przeciwutleniacze.
Por – często używany jest w kuchni do przygotowania zup i sosów, ale również zapiekanek czy sałatek. Z uwagi na obecność olejków eterycznych i związków siarki jest łatwiejszy do strawienia po obróbce termicznej lub z niektórymi przyprawami (kminkiem, majerankiem).
Rzodkiewka – w blisko 95 % składa się z wody – ma niską wartość energetyczną, ale powoduje uczucie sytości. Zawiera również liczne związki siarki i przeciwutleniacze. Rzodkiewka jest źródłem witaminy C, która m.in. pomaga w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym, a także przyczynia się do zmniejszenia uczucia zmęczenia i znużenia.
Seler – składniki zawarte w selerze mają pozytywny wpływ na wiele funkcji w naszym organizmie, m.in. wspomagają przemianę materii i poprawiają perystaltykę jelit. W Polsce uprawiany jest głównie seler korzeniowy, rzadziej naciowy, który jednak zyskuje coraz większe zainteresowanie.
Seler korzeniowy jest źródłem witaminy B6, która m.in. pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego, a także przyczynia się do zmniejszenia uczucia zmęczenia i znużenia. Seler naciowy natomiast charakteryzuje się wysoką zawartością witaminy K, która przyczynia się do prawidłowego krzepnięcia krwi i pomaga w utrzymaniu zdrowych kości.
Szpinak – coraz częściej pojawia się na polskich stołach. Szpinak jest polecany osobom z anemią (warzywo zawiera żelazo) i kobietom w ciąży (jest bogaty w foliany). Jednak przez obecność w nim kwasu szczawiowego, w dużych ilościach nie powinny go spożywać osoby zmagające się z kamicą nerkową. Warto wiedzieć, że 100 g szpinaku dostarcza organizmowi około sześciokrotność dziennego zapotrzebowania na witaminę K. Dlatego już niewielki jego dodatek do naszych potraw wzbogaca istotnie nasze menu.
Żurawnia – jest źródłem witaminy C, która m.in. pomaga w prawidłowej produkcji kolagenu w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania naczyń krwionośnych i skóry. Między innymi dlatego jest z powodzeniem wykorzystywana zarówno w kuchni jak i kosmetyce. Także ze względu na swoje dobroczynne działanie na drogi moczowe jest surowcem dla licznych preparatów farmaceutycznych.
Warto pamiętać, że gdy nie ma sezonu na dane warzywo czy owoc można sięgnąć po jego alternatywę w postaci ich przetworów np.: mrożonek, soków, musów i innych! Przetwory, podobnie jak warzywa i owoce, z których powstają są źródłem cennych dla organizmu witamin i składników mineralnych. Przykładowo w 100 g czarnych porzeczek jest aż ok. 180 mg witaminy C! Także nektar z tych owoców jest bardzo dobrym źródłem witaminy C.
