Regularne badania, wraz ze zdrową dietą i aktywnością fizyczną to podstawa profilaktyki. Do tych najczęściej zalecanych zalicza się badanie krwi, moczu, badanie ginekologiczne. Warto je wykonywać niezależnie od wieku. Jednak z upływem lat zmienia się częstotliwość wykonywania badań profilaktycznych, a także dochodzą nowe pakiety. Jak więc badać się, by dbać o zdrowie?
Dlaczego warto sprawdzać ogólny stan zdrowia u kobiety, niezależnie od wieku?
Zdrowa, zbilansowana dieta, regularna aktywność fizyczna i odpowiednia ilość snu, to niezbędne minimum przy troszczeniu się o własne zdrowie. Należy do tego doliczyć również dbanie o zdrowie psychiczne i ilość stresu, a to wszystko dopełnić regularnymi badaniami profilaktycznymi. Nie od dziś wiadomo, że profilaktyka wtórna pozwala na szybsze wykrycie zmian zachodzących w organizmie, a także zwiększa szanse na uleczenie nawet poważnej choroby.
Płeć w tym przypadku nie pozostaje bez wpływu na ryzyko zachorowania na poszczególne choroby. Kobiet, częściej niż mężczyzn, dotyka np. osteoporoza, choroby tarczycy czy choroby związane z układem rozrodczym, a także np. rak piersi.
Niektóre pakiety badań powinny być wykonywane w każdym wieku. Zalicza się do nich coroczną morfologię, badanie ogólne moczu, wizyty u ginekologa, a także pomiar BMI, ciśnienia i kontrole stomatologiczne. Oprócz tego warto jeszcze uwzględnić inne przesiewowe badania, w zależności od swojego wieku.
Badania ogólne kobiet po 20
Poza podstawowym pakietem badań, takich jak morfologia krwi, OB, badanie ogólne moczu itp., istotne są również regularne wizyty u ginekologa. Przeważnie przebiegają one tak samo i uwzględniają badanie transwaginalne. Od 25 roku życia zaleca się także wykonywanie cytologii. Jeśli nie ma żadnych odchyleń, to częstotliwość wynosi raz na 3 lata, choć większość ginekologów zaleca raz w roku.
W tym okresie trzeba też pamiętać o regularnym badaniu piersi. Poza samobadaniem, które wykonuje się raz w miesiącu, najlepiej poza okresem miesiączki, wybrać się na USG piersi. Według zaleceń należy je wykonywać raz na 2 lata, chociaż w przypadku kobiet przyjmujących antykoncepcję hormonalną, częstotliwość wynosi raz w roku.
Od 20 roku życia, przynajmniej raz na 5 lat warto również zbadać lipidogram, czyli stężenie dobrego i złego cholesterolu we krwi (frakcje LDL, HDL), a także poziomu trójglicerydów. Co 3-5 lat można również podejść do RTG klatki piersiowej oraz USG jamy brzusznej.
Badania profilaktyczne u kobiet po 30
Cykl badań nie zmienia się aż tak szczególnie w tym wieku. Tak samo, jak u kobiet po 20 roku życia, obowiązują podstawowe badania i te rozszerzone. Można również do pakietu dołączyć badanie wzroku. Oczywiście osoby z wadą wzroku powinny już wcześniej udawać się na takie badania przynajmniej raz na 2 lata.
Jakie badania profilaktyczne dla kobiet po 40?
Niektóre kobiety uważają przekroczenie 40 roku życia za „przełomowy” moment w życiu. Być może słowo „przełomowy” nie wydaje się tu odpowiednie, jednak z pewnością jest to wiek, w którym jeszcze szczególniej należy dbać o swoje zdrowie. Do listy badań dla kobiet można już doliczyć profil tarczycowy. Nieprawidłowości związane z hormonami tarczycy mogą przyczynić się do powstania takich chorób jak niedoczynność lub nadczynność tarczycy, choroba Hashimoto czy choroby Gravesa-Basedowa.
W tym wieku warto również udać się na badania przesiewowe w kierunku cukrzycy. Badanie glikemii pozwala nie tylko na wykrycie zmian świadczących o tej chorobie, ale także pomaga w diagnostyce hipoglikemii i hiperglikemii. Dodatkowym badaniem, które można wykonywać raz na 2-3 lata jest EKG. Warto też zwiększyć częstotliwość USG piersi i USG jamy brzusznej.
Badania u kobiet po 50 – jakie należy wykonać?
Zakres badań profilaktycznych dla kobiet po 50 roku życia również się nieco rozszerza. Z pewnością warto wtedy wykonać mammografię, czyli badanie, które pomaga w wykrywaniu raka piersi lub zmian w obrębie gruczołów mlecznych. Do pakietu należy doliczyć również kolonoskopię. Jednak jeśli w rodzinie występowały nowotwory jelita grubego, to zaleca się regularne wykonywanie tego badania już po 40 roku życia.
W okresie pięćdziesiątki kobiety zaczynają również przechodzić menopauzę, która zmienia poziom hormonów we krwi (co z kolei nie pozostaje bez wpływu na ogólne funkcjonowanie organizmu, w tym szczególnie układu kostnego i układu krążenia). Dlatego też zaleca się wykonanie nie tylko badań związanych z poziomem hormonów, tarczycy i wizytę u endokrynologa, ale także badanie gęstości kości. Jest ono pomocne w diagnostyce osteoporozy.
W tym wieku również zwiększa się częstotliwość wykonywania morfologii (dwa razy w roku) oraz liczba kontroli stomatologicznych. Z kolei kobiety, które ukończyły 60 rok życia, mogą nieco ograniczyć wizyty u ginekologa.
Warto jednak mieć na uwadze, że wszystkie te zasady należy traktować raczej jako wskazówki. Najważniejsza jest opinia lekarza, jeśli zaleci inną częstotliwość lub inny zakres badań, to należy postępować według tych zaleceń.
Profilaktyka jest istotnym elementem dbania o własne zdrowie. Należy pamiętać o zasadach zdrowego stylu życia oraz ryzyku wystąpienia niektórych chorób, które zwiększa się wraz z wiekiem. Badania profilaktyczne zalecane dla kobiet w konkretnym wieku zwiększają szansę na szybsze wykrycie poważnej choroby, co w niejednym przypadku może nawet uratować życie.
