W ostatnim czasie do placówek medycznych coraz częściej zgłaszają się pacjenci, którzy wyleczyli się z Covid-19, ale wciąż zmagają się z objawami, których przed zakażeniem u siebie nie obserwowali. Ból głowy, duszności, pokasływanie i chroniczne zmęczenie – to tylko niektóre z dolegliwości utrzymujących się po chorobie.
Jak wygląda rehabilitacja oddechowo-krążeniowa?
Rehabilitacja postcovidowa ma szerokie zastosowane na każdym poziomie zaawansowania chorób układu oddechowego – od tych odwracalnych, do przewlekłych – i stanowi cenne uzupełnienie leczenia podstawowego. Wśród pacjentów po przebytym zakażeniu znacząco przyśpiesza powrót do zdrowia oraz wspomaga utrzymanie układu oddechowego na dobrym poziomie wydolnościowym, także u pacjentów z przewlekłymi chorobami krążenia.
Program rehabilitacji powinien być dopasowany do każdej osoby indywidualnie. Jedną z zasad rehabilitacji oddechowej jest kompleksowość polegająca na połączeniu ćwiczeń oddechowych, treningu fizycznego oraz masażu. Wśród elementów rehabilitacji wymienić możemy m.in.: naukę prawidłowego oddychania, ćwiczenia: oporowe, ułatwiające lub utrudniające wdech i wydech oraz wzmocnienie mięśni oddechowych i przepony. Ponadto są to ćwiczenia efektywnego kaszlu – szczególnie dla pacjentów z chorobami związanymi z dużą ilością wydzieliny zalegającej w płucach czy oskrzelach. Wyróżniamy również ćwiczenia wydolnościowe i ogólnokondycyjne, które stymulująco wpływają na poprawę funkcjonowania układu oddechowego, zwiększają sprawność i wydolność fizyczną. Uzupełnienie jest drenaż ułożeniowy, który polega przyjmowaniu przez pacjenta takiej pozycji, przy której oskrzela znajdują się powyżej wnęki płucnej, umożliwiając tym samym swobodniejsze usuwanie wydzieliny płucnej – komentuje Jacek Jarosiński, fizjoterapeuta z Centrum Medycznego Damiana.
Rehabilitacja oddechowo-krążeniowa – kto może i powinien z niej skorzystać?
Rehabilitacja oddechowo-krążeniowa przeznaczona jest przede wszystkich dla osób, które przebyły zakażenie Sars-Cov-2, a na skutek choroby nie nastąpił u nich powrót do pełnej sprawności (wciąż występują np. płytszy oddech czy szybsza utrata sił – nawet przy niewielkim wysiłku).
Dodatkowo ten sposób rekonwalescencji zaleca się pacjentom cierpiącym na choroby układu oddechowo-krążeniowego (np. przewlekła obturacyjna choroba płuc, idiopatyczne włóknienie płuc, rozstrzenie oskrzeli, astma, mukowiscydoza, nadciśnienie płucne czy niewydolność serca), u których powyższe objawy istotnie utrudniają codzienne funkcjonowanie.
W obliczu tych dolegliwości, wśród głównych korzyści rehabilitacji należy wymienić:
- wzmocnienie wydolności oddechowej – osłabionej na skutek przebytej choroby Covid-19,
- zmniejszenie nasilenia kaszlu, duszności i płytkiego oddechu,
- poprawę mechaniki oddychania w przebiegu chorób przewlekłych układu oddechowego,
- zapobieganie następstwom chorób układu oddechowego,
- eliminowanie ryzyka obniżenia ogólnej sprawności chorych z chorobami układu oddechowego,
- zapobieganie nieodwracalnym zmianom chorobowym w układzie oddechowym,
- wykorzystanie „rezerw oddechowych” w przypadku nieodwracalnych zmian chorobowych
w układzie oddechowym,
- zwiększenie możliwości aktywności fizycznej i powrotu do formy sprzed choroby,
- ogólną poprawę kondycji psychicznej (mniejszy poziom lęku i ryzyka wystąpienia depresji),
jakości życia i samopoczucia,
- dodatkową korzyścią jest zwiększenie wiedzy na temat schorzenia i sposobu postępowania
z nim.
Kluczowe w rehabilitacji oddechowej po zakażeniu koronawirusem jest jej wczesne rozpoczęcie, kiedy u pacjenta nie nastąpiły jeszcze trwałe i nieodwracalne zmiany w układzie oddechowym. Istotna jest również systematyczność i ciągłość w wykonywaniu zaleconych procedur rehabilitacyjnych. Natomiast podstawę do zakończenia rehabilitacji stanowią wyniki parametrów oznaczanych podczas każdej wizyty – m.in. saturacja, ciśnienie i wydolność wysiłkowa – kończy Jacek Jarosiński.
Kwalifikacja na rehabilitację – to proste!
Na pierwszą konsultację u specjalisty należy zabrać ze sobą wszystkie badania, które wykonaliśmy po przebytej chorobie oraz potwierdzenie negatywnego wyniku testu w kierunku COVID-19. W przypadku braku badań, przy jednoczesnym dalszym występowaniu objawów – kaszlu, duszności, czy skrajnego osłabienia – należy również umówić się na wizytę u fizjoterapeuty. Podczas pierwszej wizyty specjalista od układu ruchu przeprowadzi z pacjentem szczegółowy wywiad i na tej podstawie zaleci dalsze postępowanie.
